Jaco Geurts honderd dagen burgemeester van Bunschoten

“De kleur van mijn stropdas doet ertoe”

Door Erik van Venetië

Op de dag dat de gemeenteraad hem voordroeg als nieuwe burgemeester droeg Jaco Geurts een blauwe stropdas. Dat is niets bijzonders, zou je zeggen. Maar nee, in Bunschoten heeft die kleur betekenis. Dat merkte hij toen hij die avond thuiskwam en op zijn telefoon keek. Op sociale media las hij een kritische reactie. ‘Het was niet slim dat hij een blauwe stropdas droeg’, luidde het commentaar van een inwoner. ‘De nieuwe burgemeester bekent kleur.’

Die kleur heeft alles met voetbal te maken. Want is Jaco Geurts supporter van IJsselmeervogels, ‘de rooien’? Of is hij voor aartsrivaal SV Spakenburg, ‘de blauwen’, of voor VV Eemdijk met een groene clubkleur? Geurts: ‘Ik had er nooit over nagedacht dat de kleur van mijn stropdas er in Bunschoten-Spakenburg nogal toe doet. Ik ben neutraal. Ik ben voor alle voetbalclubs. Ik heb drie kleuren stropdassen in mijn kast hangen: rood, blauw en groen. Dat zijn de overheersende kleuren die ik meestal draag’. Met een grote glimlach zegt hij: ‘Nu let ik op welke stropdas ik draag. Of ik draag ze in wisseldienst. Ach, ik kan daar de humor wel van zien’.

Er is nog een andere oplossing: hij draagt helemaal géén stropdas. Zoals tijdens het interview op een zonnige ochtend in zijn sober ingerichte werkkamer. Het is warm, door de geopende balkondeur zie je het gemeentewapen boven de hoofdingang van het gemeentehuis.
Jaco Geurts is 21 augustus honderd dagen burgemeester van de gemeente Bunschoten. Vanaf het allereerste begin weet hij hoe belangrijk het is van welke voetbalclub je supporter bent. Het is een onverwacht onderdeel van zijn inwerkperiode. Ondanks die waarschuwing verloopt zijn entree in Bunschoten soepel. ‘Ik ben warm ontvangen in de gemeenschap.’

Geurts vult de ‘grote schoenen’ van Melis van de Groep die achttien jaar burgemeester was en in Bunschoten geboren en getogen is. ‘Hij kende alle hoeken en gaten van de gemeente en wist hoe de families in elkaar zitten. Ik ben daar nog niet zo mee bekend.’ Daarom is Geurts volop aan het kennismaken. Zo heeft hij een aantal huisbezoeken aan zestigjarige bruidsparen achter de rug. ‘Die ontmoetingen zijn voor mij een rijke bron van informatie over het reilen en zeilen van de gemeenschap. Ik maak niet alleen kennis met het jubilerende paar, maar vaak ook met hun kinderen en kleinkinderen. Zo hoor ik wat er leeft op hun vereniging, op school, wat vind je mooi in je omgeving? Die informatie sla ik op en die komt dan later vast een keer van pas.’

De inwoners van Bunschoten zijn trots op hun dorp en er heerst een no-nonsense-mentaliteit, heeft Geurts ontdekt. ‘Ik was op het Dutch Open tennistoernooi dat voor de eerste keer hier werd georganiseerd en over de hele wereld is uitgezonden. Hoeveel vrijwilligers zich daarvoor inzetten! Daar ben ik van onder de indruk. Een prestatie van formaat.’

Hij bezocht het verzorgingstehuis De Haven waar hij zag hoe oudere mensen met onder andere dementie en Alzheimer worden verzorgd. ‘Ze hebben daar alle zorgdisciplines zelf in huis, inclusief de wijkverpleging en een brasserie waar ook mensen uit de buurt komen eten. Alles zit dicht bij elkaar. Dat is bijzonder. Dat bevestigt de hechte gemeenschap.’ Die zorg-voor-elkaar is er ook voor nieuwe Nederlanders. ‘Ik was in het Taalcafé, waar statushouders onze taal leren. Er zijn gezinnen die buddy zijn van een statushouder of buren die helpen.’

Er zijn ook zorgen voor het gemeentebestuur. Door de dubbele vergrijzing komen er steeds meer ouderen van tachtig-plus. Geurts: ‘Is onze gemeenschap daarop ingericht? Ik weet dat er ideeën uit de gemeenschap zijn. Ik vraag me alleen af of die voldoende zijn. Hebben we de komende jaren genoeg geschikte woningen en genoeg handjes aan het bed? Ik ben dat met de wethouders aan het verkennen’. In de afgelopen dertig jaar is Bunschoten gegroeid van 19 duizend naar ruim 22 duizend, een groei van 19 procent. En die zet de komende jaren flink door. Met honderden nieuwe woningen per jaar is Bunschoten de komende tien jaar naar verhouding de snelst groeiende gemeente in de regio Eemland.

Hoe zorgt u ervoor dat oude en nieuwe bewoners integreren?
‘Ik zie dat andere burgemeesters bewonersavonden houden. Ik vraag me af of daar hier behoefte aan is. Veel bewoners van de nieuwbouwhuizen komen van hier. Er zijn heel wat jongeren die hier zijn opgegroeid en naar Amersfoort verhuisd zijn omdat er hier te weinig huizen waren. Maar veel van die twintigers willen graag terug. Bunschoters werken hard, trouwen vaak relatief jong. Die willen op een gegeven moment een plek voor zichzelf in het dorp. We bouwen flink. Kijk maar naar de eilanden in Rengerswetering. Maar het is niet genoeg. We zouden moeten versnellen.’

Zorgt de hechte gemeenschap voor een blik naar binnen?
‘Ik zie juist een blik naar buiten. Er zijn heel veel verkoopwagens die elke dag de gemeente verlaten en weer terugkomen: de brood- en viswagens. Die staan in heel Nederland op de markten.’

Hoe ziet u de samenwerking met de regio?
‘Daar doen we volop aan mee. Op tal van terreinen werken we samen, vooral met Amersfoort, Baarn, Soest, Nijkerk en Putten. Neem bijvoorbeeld de jeugdzorg of de infrastructuur en dan vooral de verbouwing van het klaverblad Hoevelaken. Vergeet niet de drukte op het onderliggend wegennet: er is meer sluipverkeer door Bunschoten om de files op de A28 en de A1 te omzeilen. Daar kunnen we alleen in regionaal verband en met provincie een oplossing voor vinden.’

‘Met de andere gemeenten in de veiligheidsregio proberen we de weerbaarheid te vergroten. We bereiden ons voor op crisissituaties. Wat doen we als 72 uur de stroom uitvalt? Dat is recent in Spanje gebeurd. Mensen staan daar onvoldoende bij stil. Om maar eens wat te noemen: de rioleringspompen vallen dan meteen uit. Dat geeft problemen voor de volksgezondheid. En als er geen internet meer is, hoe informeer je dan de inwoners? We richten dan informatiepunten in: de brandweergarage, de kerkzaal, het dorpshuis. Ambtenaren gaan daar dan informatie geven.’

Als ex-Tweede Kamerlid van het CDA heeft u gemakkelijk toegang tot Den Haag. Hoe gaat de gemeente daarvan profiteren?
‘Ik denk bijvoorbeeld aan bedrijven die willen uitbreiden in de defensie-industrie. Door de ontwikkelingen in de wereld is daar nu veel aandacht voor. Je ziet internationaal opererende familiebedrijven groeien om onderdelen te leveren. Ik ben ook de wensen van andere bedrijven aan het verkennen. Ik kan helpen bevorderen dat Den Haag daarvoor de goede beslissingen neemt, samen met de provincie.’
‘Dat is onderdeel van mijn stille diplomatie. Ik ben nog aan het verkennen wat mijn rol als oliemannetje is. We hebben hier een ondernemende gemeente met veel midden- en kleinbedrijf. Met andere gemeenten overleggen we over waar we ruimte creëren voor industrieterreinen en voor welk type bedrijven.’

Wat is uw boodschap aan uw oud-collega’s in Den Haag?
‘Daar ben ik terughoudend in. Ik wil niet het orakel uit Bunschoten zijn die de Haagse politiek toespreekt. Natuurlijk gebruik ik af en toe mijn kanalen om een signaal aan Den Haag af te geven. Ik hoop wel dat er snel een nieuw kabinet komt en dat er duidelijkheid komt over vastgelopen onderwerpen. Bijvoorbeeld asielopvang, ruimte voor agrarische ontwikkeling, stikstof, woningbouw, de elektrificering van de verkoopwagens. Ik vind het belangijker me in te zetten voor de belangen van de inwoners van Bunschoten. Maar ik kan niet alles oplossen. Ik wil niet een te grote broek aantrekken.’